درمان افتادگی رحم با جدیدترین روش [در ساری]
درمان افتادگی رحم از جمله درمان هایی است که ممکن است بانوان در هر سنی به آن نیاز پیدا کنند. با این وجود آمار انجام آن در سنین میانسالی و پس از زایمانهای متعدد بالاتراست. این وضعیت که با نام «پرولاپس رحم» هم شناخته میشود، میتواند با علائمی چون احساس سنگینی در لگن، بیاختیاری ادرار یا درد هنگام رابطه جنسی همراه باشد. خوشبختانه امروزه روشهای متنوعی برای درمان افتادگی رحم وجود دارد که شامل گزینههای غیرجراحی، جراحی و حتی روشهایی مانند لیزر میشود. در این مقاله قصد داریم به طور کامل، علمی و کاربردی، همه روشهای درمان افتادگی رحم را بررسی کنیم و به شما کمک کنیم بهترین تصمیم درمانی را بگیرید.
همچنین بعنوان بهترین دکتر برای درمان افتادگی رحم در ساری می توانید از دانش و تجربه علمی و عملی دکتر بنفشه قریشی، جراح و متخصص زنان بهره مند گردید.
افتادگی رحم چیست و چرا اتفاق میافتد؟
افتادگی رحم یا پرولاپس، زمانی رخ میدهد که عضلات و رباطهای کف لگن که وظیفه نگهداشتن رحم را بر عهده دارند، تضعیف یا آسیبدیده باشند. در نتیجه، رحم از موقعیت طبیعی خود پایینتر میآید و گاهی حتی به سمت واژن کشیده میشود. این مشکل اغلب در اثر عوامل زیر رخ میدهد:
- زایمانهای طبیعی متعدد یا سخت
- یائسگی و کاهش سطح استروژن
- چاقی مفرط
- یبوست مزمن یا زور زدن زیاد هنگام دفع
- سرفههای مزمن (مثلاً در افراد سیگاری)
- بالا رفتن سن
علائم افتادگی رحم
علائم افتادگی رحم ممکن است خفیف یا شدید باشند و بسته به درجه افتادگی متفاوت باشند. رایجترین علائم عبارتند از:
- احساس فشار یا سنگینی در لگن
- احساس وجود چیزی در واژن
- درد پایین کمر
- بیاختیاری یا احتباس ادرار
- درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی
- خونریزیهای غیرطبیعی واژینال
- عفونتهای ادراری مکرر
تشخیص افتادگی رحم چگونه انجام میشود؟
تشخیص افتادگی رحم عمدتاً از طریق معاینه فیزیکی توسط متخصص زنان انجام میشود. پزشک با بررسی وضعیت قرارگیری رحم و میزان حرکت آن در هنگام زور زدن یا سرفه، درجه افتادگی را مشخص میکند. در برخی موارد، از سونوگرافی ترانسواژینال یا MRI لگنی نیز برای ارزیابی دقیقتر استفاده میشود.
درمان افتادگی رحم با انواع روش ها
برای درمان افتادگی رحم، بسته به شدت علائم و وضعیت عمومی بیمار، گزینههای درمانی مختلفی وجود دارد. این روشها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: روشهای غیرجراحی و روشهای جراحی.
روشهای غیرجراحی درمان افتادگی رحم
در موارد خفیف تا متوسط یا زمانی که بیمار شرایط جراحی ندارد، میتوان از روشهای غیرجراحی استفاده کرد.
درمان افتادگی رحم با فیزیوتراپی تخصصی لگن
فیزیوتراپی عضلات کف لگن، یکی از اولین گزینههای درمانی است. تمرینات اختصاصی میتواند به تقویت عضلات حمایتی کمک کرده و افتادگی را کنترل یا حتی بهبود دهد. این تمرینات شامل تحریک الکتریکی، بیوفیدبک و ماساژ لگنی نیز میشود.
درمان افتادگی رحم با pessary (حلقه واژینال)
پِسری، وسیلهای سیلیکونی یا پلاستیکی است که داخل واژن قرار میگیرد و به نگهداری رحم در موقعیت طبیعی کمک میکند. این روش در بیمارانی که تمایل به جراحی ندارند یا امکان جراحی برایشان فراهم نیست، بسیار مفید است.
درمان افتادگی رحم با لیزر
درمان افتادگی رحم با لیزر یکی از روشهای نوین و غیرتهاجمی است. در این روش از انرژی لیزر برای تحریک بازسازی کلاژن در بافتهای واژینال و کف لگن استفاده میشود. البته این روش بیشتر برای افتادگیهای خفیف کاربرد دارد و جایگزین قطعی درمانهای جراحی نیست.
درمان افتادگی رحم با ورزش کگل
ورزشهای کگل (Kegel Exercises) با انقباض و شلکردن عضلات کف لگن، به تقویت ساختارهای حمایتی رحم کمک میکنند. این ورزشها برای پیشگیری و درمان افتادگی خفیف مفید هستند.
درمان افتادگی رحم با جراحی
زمانی که افتادگی رحم شدید باشد یا به درمانهای غیرجراحی پاسخ ندهد، جراحی بهترین راهحل است. نوع جراحی بسته به شدت افتادگی، سن بیمار، وضعیت باروری و دیگر شرایط فردی انتخاب میشود.
هیسترکتومی
در این روش، رحم بهطور کامل برداشته میشود. هیسترکتومی برای زنانی که دیگر قصد بارداری ندارند و دچار افتادگی شدید هستند، توصیه میشود. این عمل به دو صورت واژینال یا شکمی انجام میگیرد.
ساکروکولوپکسی (Sacral Colpopexy)
در این روش رحم یا قاعده واژن (در صورت هیسترکتومی قبلی) با استفاده از مش به استخوان خاجی متصل میشود تا در موقعیت طبیعی خود باقی بماند. این جراحی بیشتر از راه لاپاروسکوپی یا جراحی باز انجام میشود و میزان موفقیت بالایی دارد.
جراحی واژینال با مش یا بدون مش
در این نوع جراحی، از طریق واژن بافتها و رباطهای ضعیفشده ترمیم یا با مش تقویت میشوند. استفاده از مش در سالهای اخیر مورد بحث قرار گرفته و باید با دقت و با بررسی دقیق وضعیت بیمار انجام شود.
درمان افتادگی رحم در دوران بارداری
در بارداری، افتادگی رحم بهندرت رخ میدهد، اما در صورت بروز، گزینههای درمانی محدودترند. استفاده از pessary و استراحت مناسب در این شرایط تجویز میشود. جراحی در دوران بارداری بههیچوجه توصیه نمیشود.
درمان افتادگی رحم بعد از یائسگی
یائسگی یکی از عوامل اصلی ضعف عضلات لگن است. در این مرحله، کاهش استروژن باعث نازک شدن و تضعیف بافتهای حمایتی میشود. درمانها در این دوره شامل فیزیوتراپی، هورمونتراپی موضعی، pessary و در صورت نیاز، جراحی هستند.
درمان افتادگی رحم در زنان مجرد
درمان در زنان مجرد بهویژه اگر قصد بارداری در آینده دارند، باید با احتیاط و دقت بیشتری انجام شود. روشهایی مانند فیزیوتراپی، pessary و درمان با لیزر اولویت دارند و تنها در موارد خاص ممکن است جراحیهای محافظتی صورت گیرد.
درمان افتادگی رحم در طب سنتی؛ چرا قابل اعتماد نیست؟
گرچه در منابع طب سنتی توصیههایی برای درمان افتادگی رحم با گیاهان دارویی، روغنمالی، بخور و … آمده، اما این روشها فاقد پشتوانه علمی و پزشکی هستند. در برخی موارد ممکن است اثرات موقتی یا روانی داشته باشند، اما بههیچ عنوان جایگزین درمان پزشکی معتبر نیستند. متأسفانه اعتماد به طب سنتی گاهی باعث تأخیر در درمان مؤثر شده و موجب وخیمتر شدن شرایط بیمار میشود.
علت جراحی خارج کردن رحم
چه زمانی به هیسترکتومی نیاز داریم؟
هیسترکتومی زمانی انجام میشود که:
- افتادگی رحم شدید باشد و سایر درمانها ناکارآمد باشند.
- بیمار دچار عوارضی مانند زخم دهانه رحم، خونریزی مکرر یا دردهای شدید شود.
- بیمار تمایلی به حفظ رحم نداشته باشد یا دیگر قصد بارداری نداشته باشد.
آیا میتوان از افتادگی رحم پیشگیری کرد؟
بله. با رعایت برخی نکات میتوان احتمال افتادگی رحم را کاهش داد:
- انجام تمرینات کگل بهصورت منظم
- حفظ وزن مناسب
- پیشگیری از یبوست مزمن
- خودداری از بلند کردن اجسام سنگین
- ترک سیگار برای جلوگیری از سرفه مزمن
نتیجه گیری
درمان افتادگی رحم امروزه با طیف وسیعی از روشهای جراحی و غیرجراحی قابل انجام است. انتخاب بهترین درمان، وابسته به سن، وضعیت باروری، شدت افتادگی و خواست بیمار است. مشاوره با پزشک متخصص زنان نقش کلیدی در انتخاب روش مناسب دارد. صرفنظر از سن یا شرایط، نباید افتادگی رحم را نادیده گرفت؛ زیرا درمان بهموقع میتواند کیفیت زندگی شما را بهبود ببخشد.
سوالات متداول درباره درمان افتادگی رحم
بله، در موارد خفیف تا متوسط، درمانهای غیرجراحی مانند ورزش، pessary یا لیزر مؤثر هستند.
بله، ولی نوع درمان با توجه به حفظ باروری باید با دقت انتخاب شود.