عفونت مجاری ادراری در زنان + نحوه درمان
عفونتهای مجاری ادراری، عفونتهایی هستند که در هر قسمت از دستگاه ادراری وجود دارند. آنها یک مشکل بهداشتی رایج هستند که سالانه میلیون ها نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. زنان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری یا UTI قرار دارند. عفونت دستگاه ادراری در زنان شامل عفونت کلیه، مثانه یا مجرای ادرار می شود که همیشه خطرناک نیست اما ممکن است منجر به عفونت کلیه یا مشکلات دیگری شود. سیستیت عفونی، شایع ترین نوع عفونت ادراری است که در اثر عفونت باکتریایی مثانه ایجاد می شود. پیلونفریت، یک عفونت کلیه است که اغلب از طریق صعود باکتریایی رخ می دهد و اورتریت عفونتی است که باعث التهاب مجرای ادرار می شود. به همین دلیل تشخیص و به درمان به موقع این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.
در این مقاله به توضیحاتی درباره علت، علائم، تشخیص و درمان عفونت ادراری در زنان می پردازیم. با ما در ادامه همراه باشید تا در این زمینه اطلاعات کاملی کسب کنید.
برای تشخیص و درمان عفونت ادراری زنان در ساری میتوانید به دکتر بنفشه قریشی، متخصص زنان و زایمان در ساری مراجعه کرده و مشاوره آنلاین دریافت نمایید.
عفونت ادراری در زنان چه مشکلاتی ایجاد می کند؟
عفونت ادراری ممکن است هر بخشی از دستگاه ادراری را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد موارد زیر شود:
- اورتریت: این عفونت مجرای ادرار است، لوله توخالی که ادرار را از مثانه به خارج از بدن می برد.
- سیستیت: این عفونت در مثانه ناشی از میکروب هایی است که از مجرای ادرار به سمت بالا حرکت کرده اند.
- پیلونفریت: این عفونت کلیه ها اغلب در نتیجه عفونتی است که در مجرای ادراری گسترش یافته است یا به دلیل انسداد در دستگاه ادراری. انسداد باعث برگشت ادرار به حالب ها و کلیه ها می شود.
- آبسه: تجمع چرک در طول مسیر مجاری ادراری آبسه نامیده می شود.
علت عفونت ادراری زنان چیست چیست؟
ادرار حاوی مایعات، نمک و مواد زائد است و حاوی باکتری، ویروس یا قارچ نمی باشد. عفونت ادراری زمانی رخ می دهد که میکروب ها، اغلب باکتری های دستگاه گوارش، وارد دهانه مجرای ادرار شده و شروع به تکثیر کنند. اغلب عفونت ادراری توسط باکتری E. coli ایجاد می شوند که به طور معمول در روده بزرگ زندگی می کنند.
علائم عفونت ادراری در زنان چیست؟
موارد ذیل رایج ترین علائم UTI هستند:
- تکرر ادرار
- درد یا سوزش هنگام دفع ادرار
- تب
- رنگ ادرار تیره، کدر یا قرمز به نظر می رسد (ممکن است خون در ادرار وجود داشته باشد)
- بوی بد ادرار
- احساس درد حتی زمانی که ادرار نمی کنید.
- خستگی
- درد در پشت یا پهلو، زیر دنده ها
- حالت تهوع ویا استفراغ
- با وجود میل شدید به ادرار کردن، فقط مقدار کمی ادرار دفع می شود.
- ممکن است فشار ناخوشایندی را در بالای استخوان شرمگاهی احساس کنید.
علائم UTI ممکن است شبیه سایر شرایط یا مشکلات پزشکی (به طور مثال عفونت واژن) باشد. به همین دلیل برای تشخیص باید به دکتر زنان مراجعه کنید.
عفونت های واژن
عفونت ادراری در زنان چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی می کند و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. سایر آزمایشات برای تشخیص عفونت ادراری در زنان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش ادرار: آزمایش آزمایشگاهی ادرار برای بررسی سلول ها و مواد شیمیایی مختلف مانند گلبول های قرمز و سفید خون، میکروب ها (مانند باکتری ها) یا مقدار زیادی پروتئین انجام می شود.
اگر عفونت ادراری به یک مشکل مکرر تبدیل شود، ممکن است از آزمایشهای دیگری برای بررسی طبیعی بودن دستگاه ادراری استفاده شود. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پیلوگرام داخل وریدی (IVP): این مجموعه ای از اشعه ایکس از کلیه، حالب (دو لوله ای که کلیه ها را به مثانه متصل می کند) و مثانه است. از رنگ کنتراست تزریق شده به ورید استفاده می کند. این می تواند برای یافتن تومورها، ناهنجاری های ساختاری، سنگ کلیه یا انسداد استفاده شود. همچنین جریان خون در کلیه ها را بررسی می کند.
- سیستوسکوپی: در این آزمایش، یک لوله نازک و منعطف و دستگاه مشاهده از طریق مجرای ادرار برای بررسی مثانه و سایر قسمتهای مجاری ادراری قرار داده میشود. تغییرات ساختاری یا انسداد، مانند تومورها یا سنگ ها را می توان یافت.
- سونوگرافی کلیه و مثانه: این تست تصویربرداری از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از مثانه و کلیه ها بر روی صفحه کامپیوتر استفاده می کند. این آزمایش برای تعیین اندازه و شکل مثانه و کلیهها و بررسی وجود توده، سنگ، کیستها یا سایر انسدادها یا ناهنجاریها استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: درمان آندومتریوز
آیا می توان از عفونت ادراری پیشگیری کرد؟
این مراحل ممکن است به کاهش شانس ابتلا به عفونت ادراری در زنان کمک کند:
- هر روز مقدار زیادی آب بنوشید.
- مصرف مقادیر زیاد ویتامین C با اسیدی کردن ادرار، رشد برخی از باکتری ها را محدود می کند. مکمل های ویتامین C نیز همین اثر را دارند.
- وقتی احساس نیاز کردید ادرار کنید و آن را نگه ندارید.
- واژن خود را از سمت جلو به عقب پاک کنید تا باکتری های اطراف مقعد وارد واژن یا مجرای ادرار نشوند.
- ناحیه تناسلی را قبل و بعد از رابطه جنسی تمیز کنید و کمی بعد از رابطه جنسی ادرار کنید.
- خانم ها نباید از اسپری های بهداشتی زنانه یا دوش های معطر استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: درمان بی اختیاری ادرار در خانم ها
عفونت های ادراری چگونه درمان می شوند؟
برای درمان عفونت ادراری پزشک شما بهترین درمان را بر اساس موارد زیر تعیین می کند:
- سن
- سلامت کلی و سابقه پزشکی شما
- شدت بیماری
- چقدر خوب میتوانید با داروها، رویهها یا درمانهای خاص مقابله کنید
- انتظار می رود این وضعیت چقدر طول بکشد
- نظر یا ترجیح شما
درمان UTI ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای دیگر برای کاهش درد
- گرما برای تسکین درد، گرما (مانند پد حرارتی).
همچنین ممکن است نیاز به ایجاد تغییراتی در سبک زندگی داشته باشید مانند:
- نوشیدن مقدار زیادی آب برای کمک به شستشوی باکتری ها از دستگاه ادراری
- اجتناب از قهوه، الکل و غذاهای تند
- ترک سیگار
روش های درمان عفونت ادراری در زنان و دختران
درمان عفونت ادراری در زنان و دختران بسته به شدت و نوع عفونت، متفاوت است. در ادامه، روشهای درمانی رایج را به تفکیک نام برده و به طور مختصر درباره آنها توضیح داده ایم:
- آنتیبیوتیک خوراکی
شایعترین روش درمان؛ بسته به نوع باکتری، داروی مناسب تجویز میشود (مثل نیتروفورانتوئین، سفیکسیم، یا سیپروفلوکساسین). - آنتیبیوتیک تزریقی
در عفونتهای شدید یا مقاوم، از تزریق وریدی آنتیبیوتیک در بیمارستان استفاده میشود. - افزایش مصرف مایعات
به شستشوی مثانه و دفع سریعتر باکتریها کمک میکند. - ادرار کردن مکرر و کامل
تخلیه منظم ادرار باعث کاهش رشد باکتریها میشود. - مصرف داروهای مسکن
برای کاهش درد و سوزش هنگام ادرار (مثل فنازوپیریدین). - پروبیوتیکها
به حفظ تعادل فلور طبیعی واژن و کاهش احتمال عود کمک میکنند. - اصلاح سبک زندگی و بهداشت
پوشیدن لباس نخی، رعایت بهداشت جنسی، و ادرار کردن پس از رابطه جنسی. - درمان هورمونی (در زنان یائسه)
استفاده از استروژن واژینال برای بازسازی مخاط و کاهش عفونتهای مکرر.
لازم به ذکر است تعیین روش قطعی درمان موثر نیاز به تشخیص علت عفونت داشرد. بنابراین از درمان بدون مشورت پزشک خودداری نموده و در صورت تجربه علائم، حتما به متخصص زنان مراجعه کنید.